Sanatı Ölümsüzleştiren Olağanüstü Bir Albüm
Mor ve Ötesi- Dünya Yalan Söylüyor
10/10
Kaynak: Wannart
"Büyük ihtimalle 'şurası şöyle olsaydı' demeyeceğimiz
bir albüm olacak. Çünkü önceki albümlerde oturmuşluk duygusunu
yakalayamadığımızı hissediyorum. Bu albümde keşke dediğimiz hiçbir nokta yok!"
Grubun gitaristi Kerem Özyeğen’in 2004 yılında müzik yazarı ve
müzisyen Melis Danişmend’e Radikal için verdiği röportajdan bir alıntı bu. Mor ve Ötesi’nin henüz o zamanlar bile Türk Rock müziğinin kaderini değiştiren bir
albüm yapmış olduklarını içten içe hissettiğini bu cümlelerden bile anlayabiliyoruz.
Gerçekten de öyle oldu: Mor ve Ötesi'nin dördüncü stüdyo albümü
Dünya Yalan Söylüyor (2004), gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz ki Duman’ın Belki
Alışman Lazım (2002) mükemmelliği ile birlikte ülkemizdeki Modern Rock müziğin en
değerli iki eserinden biri haline geldi. Bununla da kalmayarak ana akıma
taşınan başarıları sayesinde bu iki albüm, kendilerinden sonra gelen birçok Rock
grubuna da yol açarak ülkemizdeki alternatif müzisyenlerin en kaliteli ve en verimli
dönemlerine imza atmalarını sağladı.
Aynı röportajda grubun vokali Harun Tekin ise “Alternatif
tavrımızı hep koruduk, hala koruyoruz ama dinleyiciyle diyalog da kurmak
zorundayız. Ama bu, onlar için bir şey yapmak değil. Biz kendi doğrularımız
içerisinde bir şey yansıtıyoruz. Bunu da kendi kendimize oturma odasında yapmak
değil de mümkünse kitlelerle paylaşarak birlikte yoğurmak gibi bir tercih
noktasına geldik.” diyerek grubun sound’unun hem olabildiğince sert kalarak hem
de “herkesin dinleyebileceği” bir standarda indirgenerek evrimleştiğini anlatıyor.
Albümün içeriği hakkında detaylı bir inceleme yapmadan önce
değinmemiz gereken ilk konu ise hiç süphesiz grubun buradaki siyasi duruşu hakkında
olmalı. Zamanın ruhunu gerçekten acayip bir özenle yakalamış olan grubun, o
dönemin ABD’si ve Türkiye’si başta olmak üzere dünya politikalarına da sessiz
kalmadıklarına, hatta bu konularda cesurca avaz avaz bağırdıklarına tanık
oluyoruz. Söz konusu göndermeleri ise tabii ki şarkı sözleri aracılığıyla
dinleyicilerine aktarıyorlar. Bugün bunu bu kadar açık bir şekilde yapabilmek
mümkün mü sizce?
Aslında bu albümün şarkı sözleri de adeta grup tarafından atılan
birer bombaydı: Kaydın açılışını yapan Yardım Et, “Özür bekler gibi kızgın
sokaklar. Teksas'tan gelen küstah tokatlar” gibi sözleriyle dikkat çekerken
vites yükselttiği nakaratının sonunda ise albümün adını haykırıyor. Ayrıca grup,
bu enerjik parçayla albüme giriş yaparken kaydın tamamının da bu seviyede
olacağının sinyallerini veriyor.
Ardından gelen Cambaz ise tabii ki inanılmaz özel bir hikaye:
Eminiz ki şu an bu satırları okuyan herkesin bu parçayla ilgili iyi kötü birçok
anısı bulunuyordur. Şebnem Ferah’ın sahnesinde görmeye alıştığımız Ozan Tügen’e
ait cümbüş intro’suyla başlayan parça, efsane prodüktör / müzisyen Tarkan
Gözübüyük düzenlemesi sayesinde birçok iniş çıkışlara sahip şekilde dinleyenleri
büyülüyor. Özellikle belirtmeliyiz ki, intro’su kadar outro’sunun düzenlemesi de
ayrı bir etkileyici. (Bkz. Kerem Kabadayı’nın muazzam davul hakimiyeti)
Şarkı, “Ne HABERsin ne TÜRKsün” dizesiyle başladığında
ise birçok müzikseverin bildiği üzere bu göndermenin nereye yapıldığı çok
bariz! Genel olarak ise tahmin edilebileceği gibi sözler, yıllardır “aşırı
yakın” bir ilişki içinde olan medya sektörü ve siyasi iktidar ikilisine atıfta
bulunuyor. Klibinde de bunu kolaylıkla hissedebilirsiniz. Bunun dışında ise bu
eser, “Var mısın yoksun” nidalarıyla bizi bizden alan vokaliyle, güçlü
gitarlarıyla ve enerjiyi ayarlayan davullarıyla bir bütün olarak gerçekten çok
özel.
Bir Derdim Var ise albümün bir başka özel işi. Günümüzde de hala grubun en büyük hiti olarak benimsenen
bu şarkı, albümün duygu yoğunluğu en yüksek parçalarından biri. Henüz ilk
saniyesinden dinleyiciyi avucunun içine alan o gitar riff’lerinden sonra Harun
Tekin’in duru vokalinin yönlendirdiği parça, yalın ama samimi şarkı sözleriyle ve
özellikle sonlara doğru “İçimde!” bölümündeki hissiyatı ile birlikte tek
kelimeyle mükemmelleşiyor. Kesinlikle Türkçe Alternatif Rock janrı altında
yapılmış en unutulmaz birkaç şarkıdan biri bu. Klibi ise ayrı bir Dream Tv klasiği.
Grup, art arda tokat atmaya devam ediyor: Re ile bir kez
daha darmadağın olurken şunu fark edebilirsiniz ki belki de bu albümde hak
ettiği değeri görememiş bir eser bu. Underrrated teriminin karşılığı olan bu
şarkı, sadece şu nakarat dizelerindeki incelik için bile el üstünde tutulmalı:
“İçim yanar, içim bilmez
İçim var, içim düşünmez
İçim aşk, içim değişmez
İçim saf, içim kirlenmez”
Şarkının isminin “Re” olması ise hem girişinin Re Majör
akoru olmasıyla hem de “Yine de geldim dünyaya” gibi reenkarnasyonu çağrıştıran
dizelere sahip olmasıyla açıklanabilir.
Ardından, dilimizde dinleyebileceğimiz en kusursuz cover’lardan
birine kulak veriyoruz: Sevda Çiçeği'nde grup, Fikret Kızılok gibi sakin bir singer-songwriter
tarzına sahip ustanın eserini alıp elektro gitarların hakimiyetinde olan sert versiyonuyla
şarkıya kendi yorumunu katıyor. Özellikle gitarların ön planda olmasıyla ve davulun
ise nakaratta şarkıyı sürüklemesiyle enstrümana resmen doyduğumuz bir şarkı
oluyor. Aslında Burak Güven’in uzun yıllar önce söylediği gibi, onlar
sadece müzik yapmaya çalışıyorlar! Grubun bu tarzda başka bir cover işi için
ise (bkz. Yaz Yaz Yaz).
Bunun devamında, “Aldım, verdim, ben seni yendim. Kaçtın,
sattın, beş paraya sattın!” dizelerini bilmeyenler varsa Serseri’ye kesinlikle
bir uğramalısınız. Albümün enerjisini devam ettiren parça, “Ah, devrimim benim,
nedir senden çektiğim. Sen gelmedin ama ben değiştim.” gibi sözleriyle de grubun
duruşunu her fırsatta belli eden dinamik bir eser.
Aşk İçinde de bu albümde! İnanabiliyor musunuz o kadar Mor
ve Ötesi hiti saydık ama bitmek bilmiyor hit şarkılar gerçekten inanılmaz...
Günümüzde böyle Türkçe albüm dinlemeyeli gerçekten çok uzun zaman oldu. Bu
şarkı ise uzun gitar riff’lerinin alıp götürdüğü ve acayip hislere sahip bir iş.
Sözlerinde ise hem bireysel hem toplumsal yakınmalara rastlamak mümkün.
Az Çok ve Son Deneme ise albümün kalitesini kesinlikle
düşürmeyen ancak diğer eserlere göre kaliteleri nispeten bir tık aşağıda, ancak
dinlemesi gayet zevkli parçalar. “Gel sen de kopar bir parça - elinde boş bir
tabanca” gibi dizeleri oldukça akılda kalıcı ve bizi doğrudan albümün sonundaki
o unutulmaz kapanışa götüren güzellikler.
Uyan, albümün kapanışına konularak belki de grubun vermeye
çalıştığı bütün mesajları özetleyen tek bir eser olarak seçilmiş. Zamanında Türk
televizyonlarında izleyebildiğimiz (!) en harika kliplerden birine sahip olan
bu şarkı, art arda dinlenmesi de kesinlikle sizi hiç bıktırmayacak güzellikte bir
aranjmana sahip. Keskin gitar akorları, Harun Tekin’in mükemmel vokali ve şarkının
zirveleri olan şu yaralayıcı dizeleri okuyunca bir kez daha anlıyoruz ki grubun
belki de kaydetmiş olduğu en “anlamlı” şarkılardan biri bu:
“Uyan artık uyan
Uyan dostum uyan
Uyan artık uyan karanlık uykundan”
Genel olarak bakıldığında ise bu albüm, Hürriyet gazetesinin
meşhur listesinde ilk 10’da yer aldığı ya da doğası gereği hiçbir konuda
hemfikir olamayan Ekşi Sözlük’ün üzerinde anlaştığı gibi bir eser; yani
gelmiş geçmiş en iyi Türkçe albümlerden biri.
Esas formül ise mükemmel bir gitar-bas-davul-vokal kombinasyonun
yanında Okan Bayülgen’in de dile getirdiği gibi grubun entelektüel bir grup
olması, hatta Harun Tekin’in Boğaziçi Felsefe mezunu olması gibi grubun her
bireyinin düşünen ve sorgulayan niteliklerinin yanında ekibin üyelerinin inanılmaz
birer şarkı yazarı olmalarında yatıyor.
Mor ve Ötesi, döneminin İngiliz gruplarından esinlenmeleri
sayesinde sıra dışı Türkçe şarkılar yazarak ülkemizin en değerli birkaç grubundan
biri haline geldi. Hatta Avrupa’da bile ne kadar iyi Türkçe şarkı
yazabildiklerini kanıtladılar (Bkz. Deli). Grubun, neredeyse çocukluk
dönemlerinden kalma Güven Erkin Erkal röportajında da Harun Tekin’in
belirttiği üzere Radiohead, Manic Street Preachers ve Suede gibi İngiliz
gruplarından ilham aldılar. Bu ilham doğrultusunda bu etkiyi kendi dilimize
uyarlamaları sonucunda ise olağanüstü derecede Türkçe şarkı yazma noktasına
geldiler. Dünya Yalan Söylüyor ise bunun en değerli kanıtı! Grubun sanatını
resmen ölümsüzleştiren bir albüm bu. Uzun uzun yıllar sonra ise Mor ve Ötesi
isminin gururla anılacağı bir iş. Bütün kalbimizle bu dört sanatçıya teşekkür
ediyoruz!