Fransızcayı Günümüz Müziğine Adapte Eden Albüm
Stromae- Racine Carrée
9/10
Fransızcanın
günümüz popüler müziğine eskisi gibi yetişemediği açık bir gerçek. Eskiden
Eurovision parçaları bile farklı ülkeler tarafından Fransızca söyleniyordu.
Ancak şu anki teknoloji çağında İngilizcenin bir nevi evrensel dil haline
gelmesiyle evrensel müzik de çoğunlukla bu dilde yapılıyor. Her ne kadar Zaz,
Indila ve Maître Gims gibi dünya çapında ses getiren birçok Fransızca söyleyen
isim olsa da Stromae’nin Racine Carrée albümünün yarattığı etki, bu
isimlerinkinden bir adım daha fazla: Albüm, sadece Fransa’da 2 milyonun
üzerinde satarak o ülke tarihinde en fazla satan 20 eser arasına girdi. Tam
liste için şuraya göz atabilirsiniz. Belçika için ne denli bir etki yarattığını
ise söylemeye gerek yok; Stromae, Lara Fabian ile birlikte ülkenin yaşayan en önemli
müzisyeni. Bu albümün bu kadar başarılı olmasının ise en önemli sebebi ise
eserin inanılmaz bir özenle inşa edilmesi. Her parçada birçok detay
yakalanabiliyor.
Papaoutai, gerek
acayip derin şarkı sözleri olsun gerek de dinleyenini yerinde durduramadığı
altyapılarıyla olsun her anlamda dopdolu bir şarkı. Albümün en değerli hiti
olarak da lanse etmek yanlış olmaz; çünkü şu harika videosu, 2018 yılı
itibariyle YouTube tarihinde en çok izlenen Fransızca müzik klibi. Genel olarak
ise yazının ilerleyen bölümlerinde de övmeye devam edeceğimiz gibi, sanatçının
bütün klipleri ayrı birer sanat eseri. Bu şarkının ismi ise Fransızca’da “Papa
où t'es?” yani “Baba neredesin?” sorusunun bir nevi okunuşundan geliyor. Bunun
sebebi ise -klipten de anlaşılacağı üzere- müzisyenin, şarkıyı babasına ithafen
yazması: Ruanda kökenli babası, 1994 yılındaki Ruanda Soykırımı’nda
öldürüldüğünde henüz 9 yaşında olan müzisyen, aynı zamanda babası çok da ünlü (ve
yoğun) bir mimar olduğundan onunla hayattayken de doya doya vakit geçiremediği
için bu şarkıyı kaleme alıyor. Özellikle, “Tout le monde sait comment on fait
les bébés. Mais personne sait comment on fait des papas.” yani “Herkes, nasıl
bebek yapılır biliyor; ama kimse nasıl babalık yapılır bilmiyor.” gibi birçok
vurucu sözlerle şarkı, dinleyicinin doğrudan kalbine giriyor.
Formidable,
sevgilisinden yeni ayrılmış ve bu yüzden de çareyi alkolde bulmuş bitik bir
adamı anlatan hüzünlü bir şarkı. Parçanın yine başka bir Stromae şaheseri olan
şu klibi ise Brüksel’de gizli kameralarla doğaçlama çekilmiş. Videodaki bütün
konuşmalar gerçek. Bu albümdeki bütün parçalarda olduğu gibi sanatçı, keskin
kalemini bir kez daha konuşturuyor: “Si Maman est chiante, c'est qu'elle a peur
d'être mamie. Si Papa trompe Maman, c'est parce que Maman vieillit.” yani “Eğer
annen can sıkıcı biri olduysa, büyükanne olmaktan korktuğu içindir. Eğer baban
anneni aldatıyor ise de annen yaşlandığı içindir.” gibi ilişkilere dair birçok çarpıcı
söze sahip. Albümün başka bir hiti olan Tous Les Mêmes de şuradaki etkileyici
müzik videosu ile anlattıklarına paralel bir anlatıma gidiyor. Parça,
erkeklerin ve kadınların stereotipik hareket ile davranışlarını iğneleyici bir
üslupla ele alan bir güzellik. Hatta Stromae şu canlı performansında olduğu
gibi çoğu zaman şarkıyı söylerken makyaj yapıp peruk takıyor. Nakaratta sürekli
tekrarlanan “Rendez-vous” ise ülkemizdeki dinleyicilere yakın olan “randevu”
kelimesi; parça bu şekilde çok akılda kalıyor.
İlişkiler dışında ise yine birçok
konuyu bu şahane albümünde ele alan Belçikalı sanatçı, Quand c'est? parçasında
ise -yine- başka bir harika olan şu klibinde ifade ettiği üzere çok acı bir gerçeği
unutmamamızı sağlıyor: Kanser. Kelime oyunlarına ve farklı yazılışlarına
bayılan bir şarkı yazarı olan Stromae, burada da anlamını fark ettiğiniz anda
tüyleri diken diken eden bir ayrıntıyla bizi dağıtıyor. Tam olarak “Ne zaman
bu?” olarak çevirebilecek “Quand c'est?” ve Cancer’ın okunuşu aslında tamamen
aynı. Klibinde ve canlı performanslarında da arka planda kanseri temsil eden
bir örümcek-vari yaratığın parçaya kattığı derinlik, gerçekten de çok fazla. Farklı
bir konuya değinen Carmen ise, 1875 yapımı efsaneleşmiş Georges Bizet operası Carmen’e
atıf yapıyor. Oradaki “L'amour est un oiseau rebelle” yani “Aşk, asi bir
kuştur.” sözünü günümüz sosyal medyasına bir eleştiri olarak uyarlayarak “L'amour
est comme l'oiseau de Twitter.” yani “Aşk, Twitter (logosu) gibi bir kuştur.” sözüyle
şarkıyı açıyor. Parça, şu sanat eseri animasyon videosunda da görüldüğü üzere
birçok dizesiyle birlikte sosyal medya bağımlılığı ve yapaylığını eleştiriyor.
Albümün enerjisi bol birçok güzelliği
var: Belçika Futbol Takımı'nın müziği de haline gelen Ta Fête, “üflemelilerle kopulan” Cheese albümündeki parçalara benzeyen bir
eser. Bunun yanında, sanatçının insanoğlunun kökenini kaleme aldığı Humain à L'eau
da benzer bir yapıda. Ayrıca, Maître Gims ve Orelsan’ın konuk olduğu, albümün şahane
kapanışını yapan AVF ise yine bunlara başka bir güzel örnek. Şarkının ismi, Fransızcada
çok bilinen bir küfür olan “Allez vous faire foutre”un bir nevi kısaltılmışı.
Merak edenler için anlamını belirtelim: “Go fuck yourselves”. Son olarak, Racine
Carrée albümü ile yakından ilgilenenler için şunu söyleyebiliriz ki müzisyenin
kendi hesabından yayımlanan 2015 Montréal konserinin tamamına şuradan
ulaşabilirsiniz. Aslında bu videoya sadece “konser” demek yanlış bir tanımlama
olur; çünkü animasyonlarıyla, (1.90’lık boyuyla) danslarıyla, (özellikle Carmen’deki)
koreografileriyle, kıyafetleriyle ve hatta sürpriz acapella'larıyla tam bir
müzikal gösteri bu. Stromae, her ne kadar müthiş bir sese sahip olmasa da
prodüktörlük bilgisi, rap yeteneği, zeka dolu şarkı yazarlığı ve en önemlisi
her anlamada bir “sanatçı” olmasıyla Fransızca müziğin günümüzdeki en yetenekli
değerlerinden biri. Dinleyin ve izleyin!